#

Dünya

Azerbaycan’ın Karabağ’da verdiği şehit sayısı

Azerbaycan Savunma Bakanlığı, Karabağ’da gerçekleştirilen terörle mücadele operasyonunda şehit olan asker sayısının 198’e yükseldiğini açıkladı.

Azerbaycan Savunma Bakanlığı, Azerbaycan ordusunun Karabağ’da gerçekleştirdiği antiterör operasyonunda şehit olan askerlerin sayısını güncelledi. Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, terörle mücadele operasyonunda şehit olan asker sayısının 198’e yükseldiği bildirildi.

Şehit askerlerin 186’nın Azerbaycan Savunma Bakanlığına, 12’sinin ise İçişleri Bakanlığına bağlı olduğu aktarılan açıklamada, operasyonda şehit düşen ve kimliği belirlenemeyen 11 kişiden 6’sının asker olduğu belirtildi. Açıklamada ayrıca, 1 sivilin de şehit olduğu ve 511 askerin yaralandığı operasyonda hayatını kaybeden 5 kişinin kimliğinin belirlenmesi için çalışmaların sürdürüldüğü kaydedildi.

Karabağ’da yaşayan Ermeniler kayıt altına alınacak

Azerbaycan, Karabağ’daki silahlı Ermeni güçlerine karşı düzenlediği terörle mücadele operasyonunun ardından bölgede kalmak isteyen Ermenilerin, Azerbaycan toplumuna yeniden entegrasyonu için çalışmalarını sürdürüyor.

Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan açıklamada, Azerbaycan’ın Karabağ bölgesinde yaşayan Ermeni sakinlerin yeniden entegrasyonunu ve Azerbaycan devletinin imkanlarından yararlanmalarını sağlamak amacıyla kurulan çalışma grubuna Karabağ bölgesindeki bu kişilerin hukuki durumlarının tespiti için talimat verildiği belirtildi.

Açıklamada, bu kapsamda ilk olarak Karabağ bölgesinde yaşayan Ermeni vatandaşların kayıtlarının yapılması planlandığı aktarılarak, başvuruların alınması ve kayıt sürecinin, kolay ve hızlı bir şekilde sağlaması için Devlet Göç Dairesi tarafından bu amaçla oluşturulan özel bir internet sitesi aracılığıyla elektronik ortamda gerçekleştirileceği kaydedildi.

Açıklamada, kayıt sürecinin Karabağ bölgesinde yaşayan Ermeni vatandaşların tüm devlet hizmetlerinden etkin bir şekilde yararlanabilmelerinin yanı sıra sosyoekonomik ve insani ihtiyaçlarının karşılanmasına da olanak sağlayacağı ifade edildi.

Sözde “devlet” yapısı 1 Ocak 2024’te feshediliyor

Azerbaycan’ın Karabağ’da yasadışı Ermeni güçlerine karşı düzenlediği terörle mücadele operasyonunun ardından bölgede bulunan sözde “devlet yapısının” faaliyetlerinin imzalanan kararnameyle feshedileceği açıklandı.

Ermeni basınında yer alan haberlere göre, Azerbaycan’ın Karabağ bölgesindeki Ermeni ayrılıkçılarının sözde “Başkanı” Samvel Şahramanyan yaptığı açıklamada, Rus Barış Gücü’nün arabuluculuğunda Azerbaycan’la sağlanan anlaşmalar doğrultusunda, bölgedeki silahlarını teslim eden Ermeni güçlerin Laçın sınır kontrol noktasından serbest ve herhangi bir engel çıkarılmadan geçişinin sağlanması kararı alındığını duyurdu.

Şahramanyan, Karabağ’daki sözde hükümetin “kurum” ve “yapılarının” faaliyetlerinin 1 Eylül 2024’ten itibaren feshedileceğini belirterek, Ermeni nüfusun gelecekte Karabağ’da kalma konusunda bağımsız ve bireysel kararlar verebilmeleri için Azerbaycan’ın sunduğu yeniden entegrasyon konularını incelemeleri çağrısında bulundu.

Zengezur Koridoru projesi nedir?

Ermenistan’ın en güneyinde yer alan eyalet, Syunik adını taşıyor. Azerbaycan’da ise bu bölge için Zengezur ismi kullanılıyor. Bu bölgenin doğusunda Azerbaycan, güneyinde İran, batısında ise Azerbaycan’a bağlı Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti yer alıyor. Zengezur Koridoru projesi ise bu bölgeden açılacak kara ve demir yolu ulaşımıyla Azerbaycan’ı doğrudan Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’ne bağlamayı hedefleyen projenin adı.

Daha geniş anlamda ise proje Azerbaycan’ı doğrudan Türkiye’ye bağlamayı amaçlıyor. Azerbaycan ve Ermenistan, projeye farklı yaklaşıyor. 2020 yılındaki 2. Dağlık Karabağ Savaşı, Rusya’nın arabuluculuğunda imzalanan bir ateşkes anlaşmasıyla sona ermişti. Anlaşmanın 9. maddesinde Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti ile Azerbaycan arasında ulaşım yollarının açılması öngörüldü.

Bu maddede, “Bölgedeki tüm ekonomi ve ulaşım bağlantıları açılacaktır. Ermenistan Cumhuriyeti; insanların, araçların ve malların her iki yönde engelsiz hareketini organize etmek için Azerbaycan Cumhuriyeti’nin batı bölgeleri ile Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti arasındaki ulaşım bağlantılarının güvenliğini garanti eder” ifadelerine yer verildi.

Metinde ayrıca, “Tarafların mutabakatı ile Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’ni Azerbaycan’ın Batı bölgelerine bağlayan yeni ulaşım bağlantılarının inşası gerçekleştirilecektir” cümlesi yer aldı.

Azerbaycan bu madde ile iki ülkenin Zengezur Koridoru konusunda anlaşmış olduğunu öne sürüyor.

Ermenistan ise ulaşım yollarının açılmasını desteklediğini ancak bu maddede Zengezur adının kullanılmadığı gibi Bakü’nün talep ettiği şekliyle bir koridor projesinden de bahsedilmediğini belirtiyor.

Azerbaycan son askeri operasyonuyla, 20 Eylül’de Dağlık Karabağ’da kontrolü sağlamıştı. Dağlık Karabağ’daki Ermeni ayrılıkçılar, silah bırakmayı ve Bakü yönetimiyle “bölgenin Azerbaycan’la yeniden entegre olması” için görüşmeler yapmayı kabul etmişti.

Dağlık Karabağ’daki Ermeni ayrılıkçıların lideri Samvel Şahramanyan, bağımsızlık mücadelesine resmen son verdi. Şahramanyan, Dağlık Karabağ Cumhuriyeti’nin 1 Ocak 2024’te feshedilmesini öngören kararnameyi imzaladı. Azerbaycan’ın askeri operasyonu sonrası, bölgede yaşayan Ermenilerin çoğu Ermenistan’a geçti.

Sovyetler Birliği kurulurken, Azerbaycan’ın ana karası ile Nahçıvan arasındaki toprak parçası olan Zengezur bölgesi Ermenistan’a bırakılmıştı. Böylece Nahçıvan’ın Azerbaycan’ın diğer bölgeleriyle kara bağlantısı kesilmişti.

Nahçıvan, Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında 16 Mart 1921’de imzalanan Moskova Antlaşması’yla özerk yapıya sahip oldu ve başka bir devlete terk edilmemesi şartıyla Azerbaycan’a bırakıldı.

Türkiye 13 Ekim 1921’de Sovyetler Birliği, Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan ile imzaladığı Antlaşması’yla, Nahçıvan’ın Azerbaycan’a bağlı özerk cumhuriyet olarak kalmasının garantörü olmuştu.