ABD’den Grönland açıklaması: Satın almak istemiyoruz

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Washington’ın Danimarka Krallığı’na bağlı özerk bölgesi Grönland’i satın almak istemediğini açıkladı.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Arktik ülkeleri dışişleri bakanları toplantısı kapsamında yaptığı İzlanda ziyaretinin ardından Grönland’e geçti. Blinken, ABD’nin Grönland’i satın almak istemediğini dile açıkladı. Blinken, bir gazetecinin ‘ABD’nin Grönland’i satın almak istemediği iddialarına ilişkin, “Bunun doğru olduğunu söyleyebilirim” ifadesini kullandı. ABD’de eski Başkan Donald Trump, 2019’da Grönland’i satın almak istediğini duyurmuş, Washington ile Kopenhag arasında diplomatik kriz oluşmuştu. Trump başkanlık döneminde, “Söz veriyorum Grönland’a bunu yapmayacağım” notuyla Grönland’da Trump Tower’ın yer aldığı bir fotoğraf paylaşmıştı.

GRÖNLAND HAKKINDA

Grönland 900 yılında Gunnbjorn Ulfsson Grönland’ı keşfetmiştir. 986 yılında ise Kızıl Erik, Grönland’da bir Viking sömürgesi kurdu. 1985 yılında AB’den ayrılmıştır.

Grönland Atlas Okyanusu’nun kuzeyinde, 2.166.086 km² ile kuzey kutbundaki en büyük buz örtüsüyle kaplı, Danimarka’ya bağlı özerk bölge. Kanada Arktik Takımadalarının doğusunda, Arktik ve Atlantik okyanusları arasında yer alan dünyanın en büyük adasıdır. Grönland, Danimarka Krallığı içinde özerk bir bölgedir. Fizyografik olarak Kuzey Amerika kıtasının bir parçası olmasına rağmen, Grönland 986’dan başlayarak bin yıldan fazla bir süredir siyasi ve kültürel olarak Avrupa (özellikle sömürge güçleri olan Norveç ve Danimarka) ile ilişkilendirilmiştir. Sakinlerinin çoğunun ataları Alaska’dan Kuzey Kanada’ya göç eden ve 13. yüzyılda yavaş yavaş adaya yerleşmeye başlayan Inuit’lerdir.

Bu buz tabakası 3 km. kalınlığında ve tabanı da deniz düzeyinin altında bulunur. Adanın kuzeyinde Arktik Okyanusu (Arktik Deniz), güneydoğusunda İzlanda ve Danimarka Boğazı, batısında Kanada’nın Ellesmere Adası ve Baffin Körfezi yer alır.

Grönland, yüz ölçümü açısından dünyanın en büyük adası konumundadır. Adanın %81’i buzullarla kaplıdır. Küresel ısınma sebebiyle adanın buzla kaplı kısımları buzların erimesinden dolayı azalmaktadır.

Grönland’da yaşayan nüfus 57.500 civarındadır. Nüfusun büyük kesimi batı kıyısındaki küçük kasabalarda yaşar. Grönland’ın buzullarla kaplı orta kesimlerinde insan yaşamı yoktur. Ülkenin temel geçim kaynağı Balıkçılık ve Avcılık’tır. Ülke toprakları çoğunlukla buzullarla kaplı olduğundan tarıma elverişsizdir. Sadece güneyinde küçük bir alanda Patates tarımı yapılır. Tarım ürünleri çoğunlukla Danimarka’dan getirilir ve fiyat olarak Danimarka’ya göre pahalıya satılır. Genellikle en ucuz ürünler Alkollü içeceklerdir. Ülkede su Buzdağından elde edilir. Onun dışında doğal su kaynakları yok denecek kadar azdır. Dolayısıyla suyun da büyük kısmı yine Danimarka’dan getirilir.

Grönlandlılar, hem Kalaallit (Grönland İnuitleri), hem İskandinavya kökenlerini taşımaktadırlar ve Grönlandca dilini konuşurlar. Adanın iki önemli şehri; başkent Godthab (Nuuk) ile Godhavn’dır.

Ortalama sıcaklığın -7oC olmasına karşın iklim kuru ve güneşlidir. Kışlar soğuktur ve buzlu bölgelerde sıcaklık yazın bile donma noktasının altındadır. Danimarka’nın özerk bölgesi olan Grönland’in, yerli Kalaallisut dilindeki adı Kalaallit Nunaat’dır. 21 Haziran 2009’de bir referandum düzenlendi ve başarılı oldu, bu yana Grönland Hükûmeti, topraklarının zengin doğal kaynaklarını kullanma hakkına ve yetkilerine sahip olarak Danimarka’dan daha fazla bağımsızlık kazandı.

GRÖNLAND’IN ÖZELLİĞİ

Atlas Okyanusu’nda bulunan Grönland, Kuzey Amerika kıtasına bitişik olmakla birlikte tarihsel olarak Avrupa ile bağları daha fazladır. Her ne kadar geniş özerklikleri olsa da, Danimarka Kraliyet Birliği’nin bir parçasıdır. Danimarka’ya bağlı olarak 1973 yılında Avrupa Ekonomik Topluluğu’na dahil olan Grönland, 23 Şubat 1983 tarihinde yaptığı bir halk oylaması sonucunda AET’den ayrılma kararı alır ve gelişmelerin ardından 1 Şubat 1985’te Grönland kendi isteğiyle topluluktan ayrılır; hâlen Avrupa Birliği’nin dışındadır.