Zeytinlikler Tehlikede: Yeni Yasa Teklifi Doğayı ve Geleceğimizi Tehdit Ediyor

Geçtiğimiz Perşembe günü TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’nda iktidar partisi milletvekillerinin oylarıyla kabul edilen yasa teklifi, başta Muğla olmak üzere pek çok bölgede zeytinliklerin madencilik faaliyetlerine açılmasına olanak tanıyor. Söz konusu düzenleme, yalnızca zeytinlikleri değil, özel çevre koruma alanları, milli parklar, sulak alanlar, yaban hayatı sahaları ve SİT alanları gibi birçok koruma bölgesini de tehdit ediyor.

Yasa teklifine göre, maden ruhsatı almış şirketler bu alanlarda ÇED süreçlerini hızlandırarak, gerekli izinleri hızlıca alabilecek. Ayrıca, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG), bu bölgelerde yapılacak faaliyetler için diğer kamu kurumlarının görüşünü almadan doğrudan ruhsat verebilecek. Bu durum, birçok doğa alanının hukuki koruma kalkanından çıkarılması anlamına geliyor.

Özellikle zeytinlikler üzerinde yoğunlaşan düzenleme, bu alanlarda maden faaliyetlerinin yapılmasının önünü açıyor. Zeytin ağaçlarının sökülüp başka bir alana taşınması veya yeniden dikilmesi gibi bilimsel olmayan yöntemler önerilerek, tarımsal üretim ve ekosistem geri dönülmez biçimde tahrip ediliyor. Tarım ve çevre uzmanları, taşınan zeytin ağaçlarının yerel toprak ve iklim yapısıyla uyumsuzluk gösterdiğini ve verimliliklerinin ciddi oranda düştüğünü vurguluyor.

Yasa teklifinde yer alan maddelerle, mevcut Zeytincilik Kanunu açıkça ihlal ediliyor. Sivil toplum örgütleri ve meslek odaları, bu girişimin daha önce de birçok kez denendiğini, ancak her seferinde kamuoyunun tepkisiyle geri çekildiğini hatırlatıyor. 2022 yılında benzer bir düzenleme Danıştay tarafından iptal edilmişti.

Bursa’dan yükselen tepkiler ise güçlü bir birliktelik oluşturdu. Bursa Kent Konseyi, TMMOB, Bursa Barosu, KESK, DOĞADER, çeşitli sendikalar, dernekler ve siyasi partilerden oluşan çok sayıda kurum ve kuruluş ortak bir bildiri yayımlayarak yasa teklifine sert tepki gösterdi.

Bildiride, “Yasa değişikliğiyle getirilen ayrıcalıkların Muğla dışına da yayılma ihtimali ve tüm zeytinliklerin madencilik faaliyetlerine açılması kabul edilemez. Bu doğa katliamına izin vermeyeceğiz” ifadelerine yer verildi. Kurumlar, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nı sorumluluklarını yerine getirmeye ve bu düzenlemeye açıkça karşı çıkmaya çağırdı.

Yapılan açıklamada, “Bu düzenleme yalnızca üreticilerin değil, aynı zamanda tüm toplumun geleceğini tehdit etmektedir. Zeytinliklerimizi, ormanlarımızı, sularımızı ve doğal yaşamı korumak için mücadele etmeye kararlıyız” denildi.

İmzacılar arasında Bursa’daki birçok kent konseyi, sendika, çevre örgütü, baro ve siyasi parti yer aldı. Tüm bu kurumlar, söz konusu yasa teklifinin geri çekilmesi için kamuoyunu duyarlı olmaya ve birlikte hareket etmeye çağırdı.