Amerikalı milyoner, jetini ‘feda etti’

ABD Politika Araştırmaları Enstitüsü’nün raporuna göre dünyadaki özel jet filosu son 20 yılda iki katına çıktı ve pazar epey hareketli.

Mayıs 2023’te yayınlanan rapor, özel uçuşların ticari uçuşlara kıyasla yolcu başına en az 10 kat daha fazla çevreye zararlı madde salınımına yol açtığını gösterdi.

CNN’in haberine göre özel uçuşların iklime etkisini raporda gören milyoner Prince, pazar değeri 1 milyon doları bulan, dokuz yolcu kapasiteli Cessna 650 Citation III tipi özel uçağını satmaya karar verdi.

Milyoner, ‘‘Değişmeliyim, böyle devam edemem’’ dedi ve ekledi: ‘‘Özel uçuş sevdası beni öyle kör etmiş ki çevreye ve gelecek nesillere ettiğim korkunç haksızlığı görmezden gelebilmişim.’’

Daha önce altı farklı özel uçağı bulunan Prince’in, şimdiye kadar sahip olduğu en büyük ve giderleri en yüksek özel uçak Citation III.

Özel uçuşun şahane olduğunu ve bağımlılık yaptığını söyleyen milyonerin uçağının yıllık masrafı 275 bin ile 300 bin dolar arasında.

‘Tarifeli uçuşlardan nefret ediyorum‘

Prince, yedi yıl boyunca özel uçtuktan sonra ne kadar nefret etse de tarifeli uçuşlara geri döneceğini söyledi: ‘‘Güvenlik kontrolleri, bitmeyen bekleme sıraları, iptal edilen uçuşlar, kayıp valizler… Ticari uçuşlardan nefret ediyorum. Fakat verdiğim karara bağlı kalacağım ve özel uçağımdan kurtulacağım.’’

Ancak uçağından kurtulsa da özel uçuş sevdasından kolay kolay vazgeçemeyecek gibi Prince. Hediye kartı ve ödeme sektöründe girişimci Prince, bir arkadaşının küçük özel uçağını yılda iki ya da üç kere kiralayabileceğini belirtti. Milyoner, Cessna III’ün dörtte biri kadar karbon salan çift motorlu küçük uçağını sdece Nebraska eyaletinde sülün avlamaya gitmek için kullanacağını söyledi.

Prince’in diğer milyonerleri özel uçaklardan vazgeçirmeye niyeti yok. Muhafazakar ve zengin arkadaşlarıyla konuşurken onları uyarmaktan çekinmese de görevinin bu olmadığını düşünüyor.

‘Hepimiz açgözlüyüz’

Yine de ABD’deki zenginlerden daha yüksek vergi alınması gerektiğine inanıyor: ‘‘Kimse vergi vermek istemiyor. Açgözlülüklerini bir dolu açıklamayla ve mazeretle gizliyorlar. Ben dahil hepimizin açgözlü olduğunu kabul ediyorum. Ancak benmerkezcilikten çıkıp parçası olduğumuz toplumun yararını düşünmeliyiz. Bütün insanlığın iyiliğini umursamıyorsak yanlış değerlerle yaşıyoruz.’’

Politika Araştırmaları Enstitüsü’nün hazırladığı raporun yazarlarından Chuck Collins ise özel uçakları, artan eşitsizlikler ve güç ve zenginliğin birkaç kişide toplanmasının sembolü olarak görüyor: ‘‘Ekolojik açıdan karbon salınımında başı çeken havacılık sektörünü ‘dekarbonize’ etmeliyiz. Buna yol açan çok az insan var. Bu yüzden özel uçak sahiplerini yıldıracak denli yüksek kullanım ve yakıt vergileri getirmeliyiz.’’