“Afrika sorunlarına Afrikalı çözümler olmalı”

Avrupa Birliği (AB) Dışişleri Bakanları, İspanya’nın Toledo kentinde gayrı resmi olarak toplandı. AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, toplantıya başkanlık etti. Borrell, toplantının ardından düzenlenen basın toplantısında, AB Dışişleri Bakanlarının, Afrika’nın Sahra bölgesi, Nijer’deki durum, Rusya-Ukrayna savaşı konusunda Kiev’in önerdiği barış formülünü ele aldıklarını açıkladı. Borrell, “Bugün Bakanlarla Ukrayna ile Nijer’deki darbe ve Sahra’daki durumu ele aldık. Bakanlarla Ukrayna savaşına doğru bir şekilde nasıl son verebileceğimizi görüştük. Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba’yı dinleme fırsatımız oldu. Kendisi sahadaki son durumu anlattı. Rusya’nın başta okullar olmak üzere İHA’lar tarafından okulların açılma gününde okulları bombaladığını, birçok eğitimcinin öldüğünü, bunların kaza değil bilinçli olarak vurulduğunu aktardı. Ayrıca barış arayışı adına diplomatik araştırmalar konusunda da bilgiler aldık. Çünkü Ukrayna’yı uzun vadede doğru şekilde desteklemeye devam edeceğiz. Savaş sırasında olduğu gibi savaş sonrasında da desteklemeye devam edeceğiz” dedi.

Ukrayna’ya 20 milyar euroluk destek

AB’nin Ukrayna’ya yeni bir yardım paketi için öneride bulunduğunu belirten Borrell, “AB Konseyi’ne uzun vadeli olarak Ukrayna’yı desteklemek için gelecek dört yılda 5’er milyar euro olmak üzere 20 milyar euroluk bir destek paketi öneriyoruz. Bu öneriye tepkilerin olumlu olduğunu görüyorum. Ukrayna’yı desteklemek konusunda yıl sonuna kadar Konsey seviyesinde bir anlaşma bekliyoruz. Maalesef sekizinci yaptırım paketi bloke durumda bunun da kaldırılması gerekiyor” diye konuştu.

“Rusya – Afrika zirvesi bir diplomatik fiyasko oldu”

Yaklaşık 40 bin Ukrayna askerinin Toledo başta olmak üzere AB ülkelerinde eğitilmesini öngördüklerini belirten Borrell, barış planı önerileri arasında Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’nin önerisini ele aldıklarını bildirdi. Borrell, “Çin, Brezilya, Güney Afrika, Afrika Birliği tarafından yapılan barış formülü önerileri vardı. Bunlar bir kenara kondu ve Zelenskiy’nin barış planı formülü destek gördü. Stockholm ve Suudi Arabistan’da ele alınan bu öneri ile makul bir barış sağlanmasını umuyoruz’’ dedi.
Tahıl Koridoru Anlaşması konusunda Rusya ve Putin’i suçlayan Borrell, “Putin sadece komşularını değil binlerce kilometre ötedeki halkları da tehdit ediyor. Son Rusya – Afrika Zirvesi bir diplomatik fiyasko oldu. Görüyorum ki Rusya uluslararası alanda gerilemeye devam ediyor.’’ dedi.

“Afrika sorunlarına Afrikalı çözümler olmalı”

Nijer konusunun da AB Bakanları tarafından ele alındığını belirten Borrell, “Batı Afrika Devletleri Ekonomik topluluğu (ECOWAS) Komisyonu Başkanı, ECOWAS Barış ve Güvenlik Komiseri ve Nijer’in meşru seçilmiş Bazoum hükümetinin Dışişleri Bakanı ile konuştuk. Bu Afrikalı temsilciler açık ve detaylı şekilde durumu aktardı. Hızlı bir şekilde anayasal düzene dönüşü konuştuk ama Gabon’u konuşmadık çünkü üye değil. Ayrıca Niamey’de zor bir durumda Büyükelçisi bulunan Fransa’ya da tam desteğimizi ifade ettik. ECOWAS yönetimine Nijer konusunda Nijer cuntasının üzerindeki baskı inisiyatifi için desteğimizi ifade ettik. Bu ülkeye AB ve tüm üye ülkeler olarak bütçe desteğini kestik. Doğrudan halka dokunmayan işbirliklerini de kestik. Darbecilere karşı bireysel yaptırımları içeren hukuki çerçeve hazırlıyoruz. Kendileri bize sahadaki son durumu aktardı ve olası bir askeri müdahale konusunda bilgiler verdiler. Başkan Bazoum, Sahra bölgesinin tek seçilmiş başkanıydı. Kendisini anıyorum ve desteklemeye devam ediyoruz. Burkina Faso ve Sahra bölgesinde terör riski artarak devam ediyor. Dün Gabon da karmaşık da olsa bir seçim sonrasında darbe oldu. Bu darbeye hak vermez. Darbeleri çözüm olarak göremeyiz ama her durum kendi şartlarıyla ele alınmalı. Gabon halkının tercihleri dikkate alınmalıdır. Afrika sorunlarına Afrikalı çözümler olmalı” şeklinde konuştu.

Dağlık Karabağ ve Batı Balkanlar da ele alındı

Toplantıda ele alınan diğer konuları da aktaran Borrell, “Ayrıca Dağlık Karabağ’da insani durumu ele aldık. Laçin Koridoru hakkında güvenliği garanti etmeleri için otoritelerden talepte bulunduk. Ayrıca Ortadoğu’da ve Filistin’de durumu konuştuk. Birleşmiş Milletler (BM) bünyesinde ele alınacak konular bunlar” dedi.
Batı Balkan ülkeleriyle de yakından ilgilenmeyi öngördüklerini bildiren Borrell, İspanya dönem Başkanlığı ile Berlin Prosedürü kapsamında Balkan ülkeleriyle toplanmayı öngördüklerini, ayrıca 14 Eylül’de Kosova ve Sırbistan arasındaki diyalog sürecinin yeni bir toplantısına kolaylaştırıcı olarak ev sahipliği yapacağını ve çözüm arayışına devam edileceğini söyledi.

Borrell’den genişleme mesajı

AB olarak genişlemeye önem verme çağrısı yapan Borrell, Ukrayna ve Batı Balkan ülkelerinin AB’ye üye olmaları gerektiğini ancak bunun koşulları sağlamaya bağlı olduğunu aktardı. Borrell, AB ülkelerine de mesaj vererek, AB olarak genişlemeye hazır olunması gerektiğini ve 10 yeni üyeyi alabilecek bir düzeye gelinmesi gerektiğini ifade etti.